Sponsor Nasıl Bulunur?

Bu yazıyı okumadan önce lütfen linkteki “Gezi Yazarlığı Nasıl Yapılır?” yazımı okuyunuz.

Şimdi işin en zor kısmındayız. Türkiye’de bu şekilde gezip, gezi masraflarını sponsor aracılığıyla karşılamak neredeyse imkansıza yakındır. Genelde insanların düşüncesi “ohh adam ne güzel geziyor, biz ona para gönderiyoruz” modunda olduğu için bu zorluk bir türlü kırılamıyor. Ama elbet işinizde iyi olursanız, gezilerinizin ana teması da güzelse uzun vadede sponsor bulma ihtimaliniz var. Var ama önce kabaca sosyal medya hesaplarınızda minimum gerçek 75.000 takipçi ve web sitenizde de günlük minimum 600-750 tekil ziyaretçi olmalıdır. Olmalı ki; sponsor firma vereceği desteğin bir karşılığı olduğunu bilsin.

Burada temel kaynakların facebook, instagram ve web sitesi olduğunu söyleyebilirim. Elbet ki twitter ve youtube da dahil edilecektir ama paylaşım şekli kısıtlı olduğu için bence ilk üçe giremiyorlar. Facebookdaki takipçilerinizin çoğu 20 yaş altıysa ya da 40-50 yaş üstüyse  bu pek iyi bir durum değildir. Olası sponsorların hedef kitlesi 20-40 yaş arasıdır diye düşünüyorum. Ya da en azından benim tecrübe ettiklerim hep bu yöndeydi. Sonra firmayla görüşmelerde bu gibi teknik raporları da sunarsanız hem işi ne derece ciddiye aldığınızı gösterir hem de takipçilerinizle ilgili güzel bir istatistiki bilgi vermiş olursunuz.

Yukarıda bahsettiğim koşulları sağladığınızda sponsor bulmak bir tık daha kolay olabilir. Ama bilin ki hala çok zor bir iş. Bu durum sponsordan beklentinizin ne olduğuyla da doğru orantılıdır. Sadece ekipman istiyorsanız sponsor bulmak daha kolay olabilir. Ama gezilerinizi yapmak için maddi destek de istiyorsanız işte o zaman işler zorlaşıyor.

Web sitesi ya da sosyal medya hesapları olmadan sponsor bulunamaz mı?
Çok iyi bir projeniz vardır. Firmalarla görüşürken kendinizi iyi ifade edip, sizi anlayabilecek kişilerle de iletişim kurduysanız elbet ki olma ihtimali vardır. Vardır ama bana sorarsınız aşırı düşük bir ihtimal.

Firmalar gezginlere niye sponsor olsun?
İnternet hayatımıza öyle bir girdi ki, artık parfüm alacak olsak bile internete girip, kullanıcı yorumlarını bakıyoruz. Ya da araba alırken ya da bilgisayar ve telefon alırken de. Aynı durum gezginlerin kullandığı ekipmanlar için de geçerli. Web sitemde en çok okunan sayfalardan biri kullandığım ekipmanları yazdığım sayfadır. En basitiyile markaların ürünlerini burada göstermek ve tanıtmak bile firmaları size çekmek için başlı başına bir sebep olabilir. Ya da takipçi sayınız çoksa bazen paylaştığınız çok iyi bir fotoğraf 2 milyon kişiye erişebilir. O fotoğrafda markanın logosunu gösterdiğinizi düşünün. Dünyada 2 milyon nüfuslu ülkeler varken sizin tek bir gönderiniz bu kadar insana erişebiliyor. Neredeyse TV gibi. İnternet ve sosyal medyanın bu denli güçlü olduğunu gören firmalar zaten sosyal medya çalışmalarını yapıyor. Yapıyor ama bu olay Türkiye’de henüz pek yaygın değil. Eninde sonunda Türkiye’deki firmalar da profesyonel olarak blog yazarlığı yapan kişilerin değerini anlayacaktır. Markalar TV’ye istediği kadar reklam versin, blog yazarı o ürün için “Çok da memnun kalmadım. Parasını hak etmiyor” derse onun takipçileri o ürüne yönelmez. Olayı sadece gezi blogları için düşünmeyin. Profesyonel olarak blog işiyle uğraşan hemen hemen herkes bu çerçeveye dahil edilebilir.
Not: Burada bir ekleme yapmam gerekiyor. Sponsorların ürününü tanıtırken gerekesiz yere abartılı kelimelerden kaçınmak gerek. Beğenmediğiniz bir ürünü sırf size sponsor oldular diye övmek de pek gerçekçi olmayabilir ve ileriye dönük insanların gözündeki itibarınızı da zedeler. Ama zaten bir gezgine sponsor olabilecek markaları düşündüğümüzde, ürünlerin belki de %95’inde böyle bir sıkıntı yaşayacağınızı sanmıyorum. Yani ben en azından şimdiye kadar beğenmediğim hiçbir ürünü tanıtmadım. Diğer yandan 7 aydır aşırı beğenerek giydiğim bu ayakkabıyı da düzgün bir şekilde överek anlattım. 

Son gezime çıkmadan önce sosyal medyada 15-20 bin takipçim ancak vardı. Projemi hazırladım ve potansiyel sponsor olabilecek firmalarla görüşmeye çalıştım. Kimine mail gönderdim, kimine telefon açtım kimiyle de yüz yüze görüştüm. En az 100 firmayla kontak kurmuşumdur ama bir tanesi hariç hiçbirinden olumlu cevap alamadım. Biz sana destek veririz diyen tek firma Katar Hava Yolları Türkiye ofisi oldu. Ve gerçektende son gezimde kullandığım İstanbul-Miami uçuşunu onlar sağladı. Genel olarak da İstanbul çıkışlı ve varışlı biletlerde desteğimiz devam edecek dediler. Onlarca firmadan olumlu bir cevap alamazken dünya devi bir firmadan böylesine destek görmek beni çok mutlu etmişti. Bunları niye anlattım. Yani yeri gelecek yüz tane firmaya başvuracaksınız ama hiçbirinden olumlu cevap alamayacaksınız. Siz yine de ümidinizi yitirmeyin ve işinizi düzgün yapmaya devam edin.

Daha sonra anladım ki siz firmalara gidince hiçbir değeriniz yok. Ama sosyal medyadaki takipçi sayınız ve web sitenizin hiti arttıkça firmalar sizi bulmaya başlıyor. Çizginizi bozmayın, işinizi düzgün yapmaya devam edin, firmalarla görüşmelerinizi de aynı ciddiyetle yaparsanız sponsor ya da destek bulmanız olasıdır. Ama bilin ki yine de çok zor.

Kamera markalarından sponsorluk ya da ekipman desteği almak isterseniz öncelikle fotoğrafçı olmalısınız. Ya da hobi olarak da olsa fotoğraftan iyi anlamalısınız. Aksi taktirde firmanın ürününü kötü tanıtıyor olabilirsiniz. Düşünün yeni çıkmış, pahalı bir kamera, fotoğraftan pek de anlamayan bir gezginin elinde. Gezgin arkadaşımız fotoğraf paylaşıyor ama çok da kaliteli kareler değil. Muhtemelen takipçilerin diyeceği ilk şey “bu makine böyle mi çekiyormuş” olacak. Yani size destek veren firmaya faydadan çok zararınız olabilir. O sebeple kamera desteği almak için fotoğrafda kesinlikle iyi olmalısınız.

Kameranın dışında potansiyel sektörler giyim ve outdoor ekipman markaları, turizm firmaları ve havayolu şirketleri olabilir. Bunların yanında dergiler de size gelip, yazı ve görsel isteyebilir. İsteyebilir ama şimdiye kadar bana gelen 13-14 tane dergi de, en ufak bir maddi destek veremeyeceğini söylemişti. Tek dertleri senin ürettiğin içerikleri kullanarak patronlarını biraz daha zengin etmek.

Sponsor firma size destek verecekse siz de bir şekilde bunun karşılığını vermelisiniz. Kimse size tamam, sen kafana göre gez, biz senden birşey istemiyoruz demez. Yani inşallah diyen birini bulursunuz ama bence demez. O sebeple alacağınız desteğin karşılığını ya web sitenizde ya da sosyal medya paylaşımlarınızda göstermelisiniz. Bu bazen fotoğrafta marka logosunu göstererek bazen marka ismini yazarak bazen de direkt markanın promosyonunu paylaşarak olabilir. Bu paylaşımlardan rahatsız olan takipçiniz varsa hiçbirini ciddiye almayın. Hatta direkt engelleyin derim. TV’de reklam görür birşey demez, facebookta dolanırken ekranın yarısı reklamdır gıkı çıkmaz, instagramda her beş gönderiden biri yine reklamdır ve yine gıkı çıkmaz ama sen, hayallerine ortak olan firmayla ilgili bir gönderi paylaşırsın o saçma sapan konuşur, niye reklam yapıyorsun der. Hep bana hep bana diyen bu zihniyet varsın sizinle olmasın.

Geziye başlamadan önce yüzün üzerinde firmayla irtibat kurdum dedim ya. Gezerken de en az bir yüz tane daha firmayla görüştüm. Belki de daha fazlasıyla. Sonuç olarak oradan da ana sponsorum Columbia Sportswear Türkiye, Canon Türkiye ve Dore Sigorta ile anlaşarak sponsorluk çalışmalarına başladık. Sağ olsun Özdağ Ferforje‘de her daim desteklerini esirgememiştir. Ama zannetmeyin ki bu sponsorlar sadece 15 aylık bir çalışmanın ürünü. 2011 Yılından beri dünyayı gezmeye çalışıyorum ve ilk 3 yıl yaptığım gezileri hiç paylaşmamıştım. O 3 yılın birikimi ve tecrübesiyle bu son 15 ayımı dolu dolu geçirdim. O sebeple bir yıl uğraşıp ben sponsor bulamadım diye pes etmeyin. Arayışınız aylarca, yıllarca sürebilir.